نوروفیدبک چیست ؟ آیا تا حالا اسمش رو شنیدین؟ حدس میزنین برای درمان چه بیماری‌هایی میشه از اون استفاده کرد؟ با ما تا انتهای مقاله همراه باشین تا شما را با این موضوع جذاب و نوین آشنا کنیم.
داشتم زندگی عادی خودم رو می‌کردم، تو یک شرکت معتبر با حقوق و مزایای عالی کار می‌کردم تا که ویروس کرونا پدیدار شد، از بس ترس و نگرانی و استرس داشتم و از بس که روی تمیزی و عاری از میکروب بودن همه وسایلی که می‌خریدم حساسیت به خرج می‌دادم که زندگی برام خیلی سخت و عذاب‌آور شده بود، وسواس فکری گرفته بودم و نمیتونستم کارهام رو به درستی انجام بدم و همش نظرات منفی از رئیسمون میگرفتم، دیگه داشتم از زندگی ناامید می‌شدم که یکی از دوستام مرکز بوجیکا رو بهم معرفی کرد. با مشاور‌هاشون که صحبت کردم کلی آروم شدم چون میگفتن روشی هست که میشه این مشکل شما رو تا حدود زیادی برطرف کرد. نوروفیدبک رو بهم معرفی کردند و گفتن یکی از روش‌های درمانی نوینه که برای بیماران مبتلا به OCD، افسردگی، ADD و حتی سکته مغزی، اعتیاد به الکل و آسیب سر استفاده میشه. فناوری‌ای که از اون استفاده میکنن نقشه برداری مغزی توپوگرافی EEG کمی از مغز هست بعد وقتی که نواحی غیر طبیعی مغز مشخص میشه، بیمار از نوعی بازی ویدیویی بدون هندزفری برای آموزش مجدد امواج مغزی خودش استفاده میکنه. مثلا طوری بود که میتونستم امواج مغزی خودم رو در قالب یک شخصیت انیمیشن یا یک کاراکتر توی بازی ویدیویی ببینم و بدون استفاده از دستام و تنها با کنترل امواج مغزیم اونا رو کنترل کنم. این روش درمان برام خیلی جالب بود، حالا مدتیه که بدون مصرف هیچ گونه دارویی می‌تونم این اختلال وسواس خودم رو به راحتی کنترل کنم.
نوروفیدبک چیست ؟
نوروفیدبک که با نام بیوفیدبک EEG هم شناخته میشه، به عنوان یک رویکرد غیرتهاجمی و بدون دارو برای درمان بیماری‌های مربوط مغز، از جمله ADHD، اختلالات اضطرابی و حتی اوتیسم، توجه خیلیهارو به خودش جلب کرده است. سوالی که برای اغلب افراد مطرحه اینه که اصلا نوروفیدبک چیست؟ آیا این روش درمانی بدون استفاده از هیچ گونه دارویی جوابگوی مشکلات و اختلالات روانی افراد هست؟ آیا یه مرکز نوروفیدبک در تهران وجود داره که بتونه این گونه مشکلات رو حل کنه؟
در پاسخ به این سوال که نوروفیدبک چیست، باید بگیم که یه روش درمانی غیرتهاجمیه که مغز رو تشویق میکنه تا الگوهای فعالیتی سالم‌تری رو ایجاد کنن. هدف درمان فقط تغییر طرز فکر و احساس شما نیست، بلکه این روش درمانی میخواد عملکرد مغز شما رو در سطح بیولوژیکی طوری تغییر بده که بتونید عملکردهای بهتری رو توی موقعیت‌های متفاوت از خودتون نشون بدین.
تحقیقات اخیر نشون داده که وقتی مغز از حمایت مناسبی برخوردار بشه، توانایی تغییر و انطباق، یعنی خاصیتی که از اون به عنوان نوروپلاستیسیته یاد میشه، را داره، کاری که نوروفیدبک انجام میده اینه که این فرآیند نوروپلاستیسیتی رو تشویق و تسریع میکنه. در اکثر مواقع فقط استفاده از کلمات برای بهبود وضعیت فردی کافی نیستن، یعنی اینکه با استفاده از کلمات بیایم به یکی بگیم که آروم باشه یا تمرکز کنه، مشکلات اساسی شرایطی مثل اضطراب یا ADHD را حل نمیکنه، یکی از مزایای دونستن این که نوروفیدبک چیست اینه که این فناوری به شما امکان صبحت کردن با زبان خود مغز رو میده یعنی، برای حل مشکلات مربوط به مغز میان از زبان خود مغز استفاده میکنن.
موج مغزی چیست؟
برای اینکه به طور دقیق پی ببریم که نوروفیدبک چیست اول باید یسری اطلاعاتی در مورد امواج مغزی داشته باشیم. سلول‌های مغز ما از طریق تکانه‌های الکتریکی معروف به امواج مغزی با هم ارتباط برقرار میکنن. هر موج مغزی هم دو تا خاصیت داره: یکی فرکانس، یعنی سرعت حرکت موج و دیگری دامنه، یعنی ارتفاع موج. به طور کلی، امواج مغزی سریع با تمرکز، تفکر و آگاهی در ارتباط هستن، در حالی که امواج مغزی کند با آرامش، مدیتیشن و خواب عمیق مرتبطن.
توی اختلالات سلامت روان، الگوهای امواج مغزی می‌تونن مختل شن و منجر به فعالیت و رفتار بیولوژیکی ناسالم بشن. مثلاً، افرادی که به اختلالات اضطرابی مبتلا هستن اغلب فعالیت امواج مغزی‌شون هم سریعه، که باعث میشه احساس بی‌قراری، برانگیختگی بیش از حد و هراس داشته باشن. از طرف دیگه، افراد مبتلا به ADHD می‌تونن فعالیت امواج مغزی آهسته‌تری داشته باشن که در نتیجه علائمی مثل خیال‌بافی و مشکل در تمرکز ایجاد میشه. اینکه هدف درمان مرکز نوروفیدبک چیست، در واقع اینه که می‌آد به تعدیل این الگوهای امواج مغزی نامنظم کمک میکنه.
روش کار نوروفیدبک چیست ؟
حالا بهتره در رابطه با اینکه روش کار نوروفیدبک چیست صحبت کنیم و پی به علل اینهمه تاثیرات مثبت نوروفیدبک توی درمان بعضی از بیماری‌ها ببریم.
در درجه اول بایستی اهدافی را برای درمان تعیین کنین. اهداف بر اساس وضعیت بیمار و نوع سیستم نوروفیدبک تعیین میشن. مثلاً، هدف از درمان اضطراب ممکنه تنظیم فعالیت امواج مغزی سریع باشه تا بیمار بعد از یک جلسه احساس آرامش و راحتی بیشتری داشته باشه.
اندازه‌گیری فعالیت امواج مغزی: توی مرکز نوروفیدبک در تهران پزشک با قرار دادن الکترودها روی پوست سر بیمار کار درمان رو شروع میکنه تا یه اندازه‌گیری از امواج مغزی فرد(به عنوان مثال الکتروانسفالوگرافی یا EEG) به دست بیاره. بعد از تنظیم، بیمار ممکنه با شروع تمرین نوروفیدبک، توی مانیتوری که پیش روشه یک فیلم متناسب با فعالیت مغزیش رو تماشا کنه، یا یک بازی ویدیویی انجام بده یا به یک موسیقی گوش بده.
با بازخورد مثبت مغز رو تمرین میدن. وقتی EEG تشخیص بده که فعالیت امواج مغزی بیمار به اهداف ما از درمان رسیده ، مغز با هر بازخورد مثبت پاداش میگیره. مثلا برای بیمارهای مبتلا به اضطراب، وقتی که مغزشون امواج آلفای آهسته‌تر و کمتر از امواج بتا سریعتر تولید میکنه، ممکنه با یه صفحه فیلم بزرگ‌تر، یا یه امتیاز بالاتر توی بازی ویدیویی یا با یه بازخورد صوتی دلپذیر پاداش دریافت کنه.
تمرین را تکرار کنین. EEG به نظارت بر امواج مغزی بیمار و دادن بازخورد مثبت در صورت تحقق اهداف درمان ادامه میده.
به طور خلاصه در پاسخ به اینکه روش عملکرد نوروفیدبک چیست میشه گفت مغز ما از امواج مغزی برای برقراری ارتباط و عملکرد صحیح استفاده میکنه. این امواج مغزی ممکنه دچار اختلال در تنظیم بشن که نهایتا میتونه منجر به علائم روانپزشکی یا عصبی بشه. نوروفیدبک یک درمان غیر تهاجمیه که عدم تعادل توی فعالیت امواج مغزی رو برطرف میکنه تا به بیماران کمک کنه بهبودی عمیق‌تر و عملکرد مغزی بهتری داشته باشن.
انواع روش های درمانی نوروفیدبک چیست ؟
ثابت شده که درمان نوروفیدبک توی کمک به تشخیص یا درمان بیماری‌های مختلف موثر عمل کرده و هر درمانی روش متفاوتی داره، هر الکترودی که به پوست وصل میشه به دنبال فرکانس‌های خاصی از مغز میگرده که اساساً سرعتیه که امواج مغزی توی اون منتشر میشن که در واقع میتونه نحوه واکنش فرد رو نشون بده. معمولا فرکانس‌های مختلف عملکرد و یا واکنش‌های متفاوتی از مغز رو نشون میدن. اینکه انواع روش‌های نورفیدبک چیست رو در ادامه مطلب براتون میاریم:
فرکانس یا قدرت نوروفیدبک: که به اون نوروفیدبک سطحی هم میگن و برای تشخیص مشکلاتی چون بی‌خوابی، اضطراب، یا ADHD استفاده میشه که شامل دو الی 4 تا الکتروده که به سر متصل میشن.
نوروفیدبک بالقوه کورتیکال آهسته (SCP-NF): از این روش درمانی نوروفیدبک برای بهبود وضعیت‌هایی مثل میگرن و صرع و ADHD استفاده میشه.
سیستم نوروفیدبک کم انرژی (LENS): بعضی آدما هستن که همیشه کم انرژی و کسلن ، از این روش درمانی نوروفیدبک میان برای کمک به افراد مبتلا به بی‌خوابی، فیبرومیالژیا، سندرم پای بیقرار، اضطراب، افسردگی و عصبانیت استفاده میکنن اینکه توی برطرف کردن این مشکل هدف نوروفیدبک چیست باید بگیم که این نوع درمان با هدف تغییر امواج مغزی بیمار در حالی که بی‌حرکت و با چشمای بسته دراز کشیده انجام میگیره چون توی این روش احتیاجی به آگاه و هوشیار بودن مریض و یا انجام برخی حرکات خاص نیست و فقط الکترودها رو به سر وصل میکنن تا ببینن اون قسمت‌هایی از مغز که فعالیتش کمه کجاست که با ساطع کردن فرکانس‌های میدان مغناطیسی پایین به مرور نحوه عملکرد مغز رو تغییر میدن.
نوروفیدبک هموآنسفالوگرافی (HEG): اگه بخوایین بدونین روش این نوع درمان نوروفیدبک چیست باید بگیم که این نوع درمان برای برطرف کردن و بهبود دردهای میگرنی وحشتناک استفاده میشه، حالا چطوری اینکارو میکنه اینطوری که الکترودها محل جریان خون رو توی مغز نشون میدن و از این اطلاعات کسب شده برای افزایش جریان خون و کاهش درد یا عود مجدد میگرن استفاده میکنن.
نوروفیدبک با امتیاز Z زنده: که برای درمان افرادی که اختلالات خواب دارند استفاده میشه.
توموگرافی الکترومغناطیسی با وضوح پایین (LORE-TA): در این بخش از مبحث نوروفیدبک چیست میخوایم به کاربرد این روش درمان در بهبود شرایطی چون اختلال وسواس فکری-اجباری، اعتیاد و افسردگی بپردازیم. این درمان به 19 اتصال الکترود نیاز داره که جزئیات زیادی رودر مورد عملکرد درونی مغز افراد مبتلا به اعتیاد نشون میده.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی کاربردی (fMRI): این روش از الکترودها برای ترسیم عملکرد درونی مغز استفاده میکنه.
برای درمان چه مسائلی می‌توان به مرکز نوروفیدبک مراجعه کرد؟
موارد درمانی نوروفیدبک چیست؟ این پرسشیه که قصد داریم توی این بخش بهش جواب بدیم. از اونجایی که امواج مغزی توی تمام فعالیت‌ها و عملکردهای مغز دخیل هستن، پس این درمان رو میشه برای طیف وسیعی از مشکلات مرتبط با مغز استفاده کرد که از جمله اونها می‌تونیم موارد زیر رو اسم ببریم:
مسائل مربوط به سلامت روان و اختلالات روانپزشکی: شامل کسانی میشه که مشکلات خلقی و اضطرابی، OCD، هراس یا PTSD دارن. نوروفیدبک میتونه به این بیمارها کمک کنه تا احساس آرامش، شادی و امنیت بیشتری داشته باشن. مثلا، درمان اختلالات اضطرابی توی یکی از مراکز نوروفیدبک در تهران یعنی بوجیکا ممکنه شامل کاهش امواج بتا سریع (مرتبط با اضطراب) و افزایش امواج آلفا (مرتبط با آرامش) باشه.
تأخیرهای رشدی و اختلالات رفتاری: شامل مبتلایان به اختلال اوتیسم ( ASD)، کمبود توجه یا بیش فعالی بزرگسالان (ADHD) یا اختلال پانداس می‌شود. برای خیلی از اختلالات رشدی، مغز شبکه‌های مناسبی برای ارتباط ایجاد نمیکنه. توی کودکان مبتلا به اوتیسم، نوروفیدبک میتونه به طور قابل توجهی شبکه‌های مغز را همانطور که توی تصویربرداری fMRI شناسایی شده تغییر بده و رفتار اونا رو تا حدود زیادی بهبود ببخشه.
مسائل نورولوژیک و آسیب‌های مغزی: شامل کسایی میشه که TBI، سکته مغزی، وزوز گوش، یا پارکینسون دارن، برای افراد با این شرایط، رویکردهای پزشکی به ویژه اگه با نوروفیدبک ترکیب بشه میتونه اثربخشی زیادی داشته باشه.
افزایش و به اوج رساندن عملکرد: شامل ورزشکاران، مدیران اجرایی و دانش‌آموزانی هستش که میخوان به برتری برسن، تو این افراد نوروفیدبک مثل ورزش برای مغز عمل میکنه و میتونه حتی به افرادی که اختلالات روانپزشکی یا عصبی ندارند در رسیدن به عملکرد مطلوب‌شون کمک کنه.
آیا نوروفیدبک بی خطر است؟ آیا عوارض جانبی دارد؟
در رابطه با اینکه عوارض جانبی نوروفیدبک چیست باید بگیم که از اونجائیکه که نوروفیدبک یک درمان غیر تهاجمی و همچنین نوعی ورزش برای مغزه، به طور کلی ایمن در نظر گرفته میشه. شایع‌ترین عوارض جانبی این روش درمانی شامل خواب آلودگی، عدم تمرکز، سردرد خفیف و اضطرابه که معمولاً در عرض 24 تا 48 ساعت برطرف میشن.
هر چند تحقیقات در رابطه با ماندگاری نتایج نوروفیدبک هنوز کامل نشده ولی از اونجایی که نوروفیدبک باعث افزایش انعطاف‌پذیری عصبی میشه ماهها یا سالها میشه نتایج مثبتش رو دید. حالا که با نوروفیدبک چیست و تاثیرات آن آشنا شدین بهتره با بهترین مرکز نوروفیدبک در تهران یعنی یوجیکا هم آشنا بشین که درمان‌های مختلفی برای مشکلات عصبی و روانشناختی چون استرس و اضطراب، اختلال یادگیری و … ارائه میده، من خودم مشکلم رو با روانشناسای این کلینیک حل و درمان کردم، اگه شما هم از مسائل مربوط به اختلال روان اذیت میشید بهتر برای دریافت نوبت یا مشاوره با مشاوران این کلینیک هر چه سریعتر با شماره‌های موجود در سایت تماس بگیرین، مطمئن باشین که حالتون خیلی بهتر میشه. دنیا انقدر ارزش نداره که سر مسائلی که به راحتی درمان میشن انقد برای خودتون بد بگذرونین.
مطالب پیشنهادی:
